Başkan Türkoğlu, “Vatandaşın Borç Karnesi” başlığı altında yazılı bir basın açıklaması yaptı.
Ersan Türkoğlu, yazılı açıklamasında şu ifadelere yer verdi;
“Yaklaşık iki haftadır İl Başkanımız H. Kazım Karsu’un planladığı ve bizlerin harfiyen uygulamaya çalıştığı saha çalışmalarından edindiğim izlenimleri okuduğum, araştırdığım bilgiler ışığında anlatmaya çalışacağım. Türkiye, borçlar yüzünden sosyal felaketin eşiğinde, borçsuz vatandaş kalmadı. Borçların ve sosyal yaşam olarak kısıtlamaların etkisinde kalan vatandaşımızın ruh halini anlamak için sakin şehir olması ile bildiğimiz Bolu’da son bir buçuk hafta da yaşanan olaylara bakmamız yeterli. Yaklaşık 5 gün önce Demokrasi Meydanında 4 yaşında ki kız çocuğun çelme takma suretiyle başlattığı iddia edilen kavga. 8 Haziran’da komşu iki ailenin silahlı çatışması sonucu yaralanan 4 kişi akıllardan çıkmamıştı ki 4 gün önce Kedisini öldüren köpeğin sahibini vuran vatandaşın haberi ulusal basının 3 sayfalarında yer aldı. Ve Sultanbey köy muhtarımızı hayattan koparan silahlı saldırı… Kısa zamanda yaşanan bu ve benzeri olayların ekonomi ile ilgisi yok demek çok büyük bir yanlış olmaz mı?
Müsaade ederseniz AKP’nin yönetemediği ekonomi nedeniyle geçinemeyen, çareyi ise borçlanmakta bulan vatandaşın durumunu rakamlarla anlatmaya çalışayım. Vatandaşın borcu son 10 yılda katlanarak 2 trilyon TL’ye dayandı. Ödenemeyen borçlar ve icra dosyaları ise her gün katlanıyor. Her gün faizlerle katlanan borçlara çözüm bulunmadığı için Türkiye sosyal felaketin eşiğine geldi. AKP döneminde devletin, özel sektörün ve vatandaşın borç yükü katlandı. Vatandaşın bankalara olan tüketici ve konut kredisi borçları 872 milyar TL, çiftçilerin 149 milyar TL, KOBİ’lerin iş yerleri için aldığı kredilerin toplamı 1 trilyon TL’ye ulaştı. Ödenemeyen borçlar nedeniyle her gün yaklaşık 30 bin dosyanın eklendiği listede, İcra ve İflas dairelerinde 22 milyon dosya birikti. Çiftçiden esnafa, sanayiciden öğrenciye Türkiye’deki vatandaşlara yüklenen borçların acı fotoğrafı çekildi. Vatandaşın son çare olarak kredi borçlarını görüyor. Evine ekmek götüremeyen işçi, dükkânını bir gün daha açmanın hesabını yapan esnaf ve bir hasat daha görme niyetindeki çiftçi krediler alarak bankalara borçlandı. Ancak yönetilemeyen ekonomi nedeniyle kriz daha da derinleşince borçlar da katlanarak arttı. Merkez Bankası’nın rezervlerini eriten, her yıl milyarlarca liralık açıkla bütçe oluşturan AKP yönetiminde Türkiye’de borçsuz vatandaş kalmadı. Doğan çocuğun geleceği bile ipotekli hale geldi. Vatandaşların bankalara ve finansman şirketlerine olan borcu son bir ayda 4 milyar TL artarak toplam 872 milyar liraya yükseldi. Bu borcun 718,6 milyar lirasını tüketici (konut, otomobil dahil) kredileri, 153,5 milyar lirası da kredi kartları oluşturdu. Vatandaşın bankalara olan borcu 2002 yılında 6,8 milyar lira iken, 2011 yılında 230,5 milyar liraya, 2021 yılında da kredi borçları toplamı 872 milyar liraya yükseldi. Vatandaşın tüketici ve konut kredisi borçları toplamı son 10 yılda 4 kat arttı. Vatandaşın bankalara olan borçlarını ödeyemediği gerekçesi ile takibe alınan kredi borçları da son 10 yılda 3 kat attı. Bankaların vatandaştan zamanında tahsil edemedikleri için takibe aldıkları ancak daha sonra da varlık yönetim şirketlerine sattıkları alacaklarından kaynaklanan vatandaşın borcu da Mart 2021 sonu itibariyle 30,3 milyar liraya ulaştı. Vatandaşların taksitli konut alımları nedeniyle Toplu Konut İdaresine (TOKİ) olan borçları ise 26,4 milyar lira düzeyinde bulunuyor. Vatandaşların bankalara, finansman şirketlerine, varlık yönetim şirketlerine ve TOKİ’ye olan toplam borcu 2021’in ilk 6 ayının ardından 928 milyar liraya ulaştı. Çiftçilerin kamu ve özel bankalara kredi borçları toplamı 2011 yılında 31,2 milyar TL’den 2021 yılında 140 milyar TL’ye yükseldi. Çiftçilerin kredi borçlarının son iki senede yüzde 50 artması dikkat çekti. Banka borçlarının yanında çiftçilerin Tarım Kredi Kooperatifine olan borcu ise 9 milyar liraya ulaştı. Çiftçilerin borçlarının üçte ikisini kamu bankalarına olan borçlar oluşturdu. Küçük işletme ve orta büyüklükteki işletmelerin (KOBİ) kredi borçları toplamı 2011 yılında 168 milyar TL iken 2021 yılına gelindiğinde bu borcun büyüklüğü 935 milyar TL’ye ulaştı. 2011 yılında 1,5 milyon olan borçlu KOBİ sayısı 2021’de 4 milyona dayandı. KOBİ’lerin ödeyemediği borçlar toplamı da 56,3 milyar TL’ye yükseldi. 2019’un sonundan itibaren pandemi döneminde KOBİ’lerin kredi borçları yaklaşık 250 milyar TL artış gösterdi. Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez Birliği’ne (TESKOMB) esnaf ve sanatkârların toplam 68 milyar lira kredi borcu bulunurken, bunun 42,6 milyar lirasının sadece 2020 yılında borçlanılması dikkat çekti. Öğrencileri maddi yönden desteklemek, sosyal ve kültürel gelişmelerini kolaylaştırmak amacıyla devam ettikleri yüksek öğretim kurumlarının normal öğrenimi süresince verilen öğrenim kredisi borçları da katlandı. 2002 yılında 450 bin öğrenci kredi alırken bu rakam yaklaşık 4 kat katlayarak 2021’de 1 milyon 200 bine ulaştı. Öğrenim kredisi borçlu öğrenci sayısı 5 milyonu, borçlar toplamı 6 milyar TL’yi geride bıraktı. Son 10 yılda öğrenim kredisi borcu olan 5 milyon öğrenciden borçlarını ödeyemeyen yaklaşık 300 bini aşan sayıda genç, takip için Kredi ve Yurtlar Kurumu (KYK) tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bildirildi. Ulusal Yargı Ağı (UYAP) üzerinden alınan verilere, 2021’in ilk 6 ayında icra ve iflas dairelerine toplam 2 milyon 974 bin yeni dosya geldi. İcra iflas dairelerindeki dosya sayısı 2002 yılında 8 milyon ilen bu rakam 2021’e gelindiğinde yaklaşık 22 milyona yükseldi. İcra ve iflas dairelerine 2021 Haziran ayının ilk bir haftasında gelen dosya sayısı 137 bin olarak belirlendi.”
